شبکه بهداشت و درمان شهریار

تيروئيد غده ‏اي کوچک و پروانه ‏اي شکل است که در بخش پاييني گردن قرار دارد. وظيفه اصلي غده تيروئيد ساخت، ذخيره و آزاد سازي هورمون است. هورمون‏هاي تيروئيد بسياري از اعمال حياتي بدن مانند متابوليسم انرژي، ضربان قلب و دماي بدن را کنترل مي‏ کنند و روي وزن، ذهن و نيز دوره‌هاي قاعدگي و باروري تاثير مي‏ گذارند. وجود يد براي سنتز هورمون­هاي تيروئيد اهميت اساسي دارد. کمبود يد در دوران بارداري سبب سقط جنين، زايمان زودرس، تولد نوزاد مرده، اختلال رشد مغزي جنين، تولد نوزاد با عقب­ ماندگي ذهني ، جسمي، کري و لالي مي­ شود.
کمبود يد در دوران کودکي سبب کاهش بهره ­ي هوشي و عقب ماندگي ذهني، تاخير و يا توقف رشد، ناتواني جسمي،کم کاري تيروئيد ، اختلالات عضلاني، تکلمي و شنوايي و تاخير رشد در اندام حرکتي مي­ شود.
خستگي زودرس و کاهش کارايي از ديگر پيامد هاي کم کاري تيروئيد در اثر کمبود يد است .
 يد توسط غذا به بدن و توسط دستگاه گوارش جذب مي‌شود. بهترين منابع غذايي يد، غذاهاي دريايي هستند؛ از آنجايي که خاک بسياري از مناطق جهان حاوي مقادير کافي يد نمي ­باشد،لذا محصولات کشاورزي مقدار کافي يد نخواهد داشت . در کشور ما بهترين راه دريافت يد ، مصرف نمک يددار مي باشد . به شرط اينکه نحوه نگهداري و مصرف آن صحيح باشد.
 فدراسيون جهاني تيروئيد به منظور افزايش سطح آگاهي مردم از بيماري­هاي تيروئيد، عوارض، راه­هاي پيشگيري و درمان آن، چهارم لغايت دهم خردادماه را به عنوان "هفته جهاني اطلاع رساني تيروئيد" معرفي کرده است.
 به همين منظور در کشورهاي مختلف برنامه ­هاي اطلاع ­رساني و آموزشي جهت عموم مردم و بيماران برگزار مي ­شود. موفقيت ­هاي حاصل از اجراي "برنامه کشوري غربالگري بيماري کم­ کاري تيروئيد نوزادان" و "برنامه کشوري پيشگيري و کنترل اختلالات ناشي از کمبود يد" زمينه لازم جهت اطلاع ­رساني بيشتر در اين خصوص را فراهم کرده است.
تاکيد بر اهميت غربالگري به موقع نوزادان در روز ? تا ? تولد، اهميت درمان صحيح مادران باردار مبتلا به اختلالات غده تيروئيد، اهميت تغذيه صحيح و مصرف نمک يددار تبلور مجدد، روش صحيح نگهداري نمک يددار، يدسنجي نمک مصرفي خانواده ­هاي تحت پوشش، تهيه و توزيع تراکت و بروشور آموزشي ويژه عموم مردم و پرسنل بهداشت درماني، تشديد نظارت بر مراکز تهيه، توزيع و عرضه مواد غذايي از نظر نوع نمک مصرفي و شرايط نگهداري آن و......از برنامه ­هاي اجراشده در اين هفته مي­ باشد.